Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. w Radzyniu Podlaskim jest jedynym w mieście posiadaczem ciepłowniczych sieci przesyłowych i największym dostawcą energii cieplnej do budynków mieszkalnych, przedsiębiorstw i instytucji. PEC zaopatruje w ciepło ponad 60 proc. obiektów w mieście.
Radzyński PEC to nowoczesna firma, która sięga po najnowsze technologie, systematycznie modernizuje źródło ciepła, wymienia sieci na nowe, wykonane w technologii preizolowanej oraz modernizuje węzły cieplne. Komputeryzuje procesy wytwarzania i przesyłu ciepła.
Spółka dąży do niezawodności, ekonomiczności i poprawy efektu ekologicznego. Od początku działalności kładzie też nacisk na wspieranie lokalnej społeczności, angażując się ponadto w inicjatywy o zasięgu ponadlokalnym.
Modernizacja dla poprawy funkcjonalności
– W latach 2016–2024 zintensyfikowaliśmy działania modernizacyjne – zwiększyliśmy funkcjonalność, konkurencyjność, sprawność źródła ciepła i sieci przesyłowych, a także poprawiliśmy stronę użytkową i wizualną posiadanego mienia – podkreśla Jerzy Woźniak, prezes zarządu PEC Sp. z o.o. w Radzyniu Podlaskim. – Od 2016 roku spółka nie uczestniczy w systemie ETS – co oznacza, że nie kupuje uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
W ciągu trzech lat (2016–2018) zostały całkowicie zmodernizowane dwa kotły wodne węglowe WR 5: wymieniono na nowe wszystkie elementy. Zastosowano pełną automatykę oraz wmontowano nową instalację odpylania z filtrami workowymi. Zamontowano także elementy automatyki integrujące pracę kotłów. Wykonano instalację zmiękczania i odgazowania wody sieciowej, wykorzystującą proces łączenia wodoru z tlenem w warunkach katalitycznych na złożu palladowym o skuteczności 99,8 proc. Stosunkowo prosta i efektywna instalacja charakteryzuje się niskimi kosztami eksploatacji, zajmuje mało miejsca i jest praktycznie bezobsługowa. W 2023 roku dobudowano do niej zestaw do demineralizacji wody sieciowej (tzw. odwrócona osmoza), który skutecznie niweluje niepożądane substancje z wody sieciowej.
Co roku spółka inwestuje w urządzenia telemetryczne, które umożliwiają zdalne sterowanie pracą węzłów cieplnych. Pozwala to na znaczne usprawnienie ich obsługi oraz stabilizację procesów zachodzących w sieciach przesyłowych. Zamontowano także urządzenia elektroniczne (moduły) na licznikach zużycia energii cieplnej, dzięki czemu możliwy jest zdalny i szybki odczyt zużycia ciepła.
Z dotacjami unijnymi
W 2019 roku zarząd przedsiębiorstwa, zmierzając w kierunku zmniejszania ilości spalanego węgla, wystąpił o dotację unijną w NFOŚiGW na nową inwestycję pn.: „Modernizacja istniejącego systemu ciepłowniczego w celu zwiększenia jego efektywności – budowa elektrociepłowni gazowej w Radzyniu Podlaskim”, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020, poddziałanie 1.6.1. Źródła wysokosprawnej kogeneracji. Założeniem było zainstalowanie dwóch silników gazowych kogeneracyjnych o łącznej mocy elektrycznej 1,2 MWel i mocy cieplnej 1,51 MWth. Zadanie zostało sfinansowane z dotacji UE w kwocie 3,517 mln zł oraz pożyczki z NFOŚiGW w kwocie 3,811 mln zł. Produkcja energii cieplnej z kogeneracji, także poza sezonem grzewczym, dostarcza energię do ogrzania wody użytkowej. Praktycznie nie ma więc potrzeby uruchamiania kotłów węglowych w lecie, co wpływa pozytywnie na czystość powietrza w mieście.
Wysokosprawna kogeneracja gazowa produkuje corocznie ciepło w ilości ok. 38 000 GJ (ponad 27 proc. produkcji ciepła) i dostarcza ok. 8200 MWh energii elektrycznej generującej dodatkowe przychody. Z tego około 11 proc. trafia na własne potrzeby. Dzięki funkcjonowaniu kogeneracji gazowej zmniejszyło się zużycie węgla o około 2000 ton.
Drugim zadaniem z udziałem dotacji unijnej był ukończony w 2021 roku projekt pn.: „Termomodernizacja budynku biurowego PEC Sp. z o.o. w Radzyniu Podlaskim”, w ramach RPO WL na lata 2014–2020, oś priorytetowa: 5 Efektywność Energetyczna i Gospodarka Niskoemisyjna, Działanie 5.1. Koszt inwestycji wyniósł 395 tys. zł brutto, w tym 138 tys. zł dotacji z UE. Dzięki temu projektowi przedsiębiorstwo zmniejszyło koszt swojego funkcjonowania.
W stronę nowych inwestycji
W latach 2016–2024 radzyński PEC wybudował nowe sieci o długości ponad 2,8 km, zamontował 40 nowych węzłów cieplnych oraz pozyskał 94 odbiorców ciepła grupowych i indywidualnych. W ciągu dziewięciu ostatnich lat wydatkowano łącznie na inwestycje około 15 mln zł, w tym 7,4 mln zł w formie pożyczek, 3,7 mln zł dotacji z UE i 3,9 mln zł środków własnych.
Dzięki podjęciu właściwych decyzji oraz systematycznej pracy całej załogi, przedsiębiorstwo corocznie wypracowuje zysk – w 2024 roku wyniósł on 2,5 mln zł netto. Zysk pozwala planować odważniej dalsze inwestycje. Ich celem jest osiągnięcie statusu systemu efektywnego energetycznie, co nastąpi w ciągu trzech lat. PEC liczy w tym względzie na dotacje unijne, ułatwiające i przyspieszające realizację zamierzeń.
Obecnie jest realizowane zadanie w ramach działania FENX.02.01 Infrastruktura ciepłownicza pn.: „Modernizacja sieci ciepłowniczej oraz likwidacja węzła grupowego”, które polega na zamianie sieci kanałowej na preizolowaną oraz likwidacji węzła zbiorczego i zastąpienia go węzłami indywidualnymi w liczbie siedmiu sztuk w każdym budynku SM „Zacisze”. Na to zadanie pozyskano 71 proc. dotację w kwocie 671 tys. zł.
Chcąc dalej modernizować sieci ciepłownicze, spółka wystąpiła z wnioskiem w takim samym działaniu w NFOŚiGW na 2025 rok. Planuje zbudować 1,7 km sieci preizolowanych i zlikwidować cztery węzły grupowe, zastępując je 38 węzłami pojedynczymi.
W listopadzie 2024 roku przedsiębiorstwo złożyło wniosek do programu priorytetowego NFOŚiGW pt. „OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa”. Zadanie nosi nazwę „Modernizacja Ciepłowni w Radzyniu Podlaskim w celu osiągnięcia systemu efektywnego energetycznie z wykorzystaniem OZE”. W jego ramach zostaną zbudowane pompy ciepła o mocy 3 MW, czerpiące energię dolnego źródła z wymienników gruntowych BTES (tzw. geotermia płytka), wodny magazyn ciepła typu PTES oraz kolektory hybrydowe PVT. Instalacja ta umożliwi uzyskanie przez ciepłownię systemu efektywnego energetycznie.
W planach jest przewidziana rozbudowa wysokosprawnej kogeneracji gazowej o mocy około 1,0 MWel i 1,2 Mwth, co przyczyni się do dalszego zmniejszania spalanego węgla oraz zwiększy przychody ze sprzedaży energii elektrycznej.
(Nie) tylko dla lokalnej społeczności
Przedsiębiorstwu nieobca jest społeczna odpowiedzialność biznesu. Spółka przekazuje darowizny podmiotom działającym w sferze kulturalnej, sportowo-rekreacyjnej, szkołom, przedszkolom oraz osobom poszkodowanym. Współfinansowane są występy muzyków w ramach corocznych Dni Karola Lipińskiego oraz wydarzenia teatralne z udziałem artystów spoza miasta. Na pomoc mogą liczyć młodzi radzyńscy akordeoniści z zespołu Arti Sentemo, miłośnicy turystyki zrzeszeni w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym O/Radzyń Podlaski czy w Radzyńskim Stowarzyszeniu „Podróżnik”, sportowcy uprawiający takie dyscypliny, jak: piłka nożna, tenis stołowy, taekwondo, szachy.
Ze wsparcia finansowego korzystają również stowarzyszenia zajmujące się osobami starszymi i z niepełnosprawnością: Ósmy Kolor Tęczy, Parafialny Zespół Caritas, kluby seniora, a także instytucje ponadlokalne, jak np. Fundacja Koniczynka w Chorzowie, Fundacja Siepomaga. Spółka corocznie na ten cel wydaje 40–50 tys. zł.
Trochę historii…
Budowę ciepłowni w Radzyniu Podlaskim rozpoczęto w drugiej połowie lat 70. minionego stulecia, z chwilą zaistnienia potrzeby ogrzania budowanych bloków mieszkalnych na tzw. Osiedlu Zabielska oraz szpitala. W 1985 roku podłączono najstarsze bloki należące do Osiedla Bulwary.
W latach 90. nastąpiła likwidacja większości małych kotłowni w centrum miasta, co w znacznej mierze przyczyniło się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza.
1 lipca 1997 roku nastąpiło przekształcenie przedsiębiorstwa użyteczności publicznej w spółkę komunalną, w oparciu o KSH. Od tego czasu nosi ono nazwę Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Radzyniu Podlaskim, z kapitałem zakładowym o wartości 2,23 mln zł.