Metro w stolicy Arabii Saudyjskiej – Riyadh Metro – to jeden z największych projektów infrastrukturalnych tego typu na świecie. Ten w pełni autonomiczny (bezzałogowy) system obejmuje ponad 176 km na 6 liniach i 85 stacjach (metro w Warszawie ma długość 41,5 km i 39 stacji).
Decydenci i projektanci metra podkreślają aspekt zrównoważonego rozwoju tej inwestycji, czego wyrazem jest m.in. założenie, że stacje spełniają wymogi certyfikacji LEED (ang. Leadership in Energy and Environmental Design), globalnego standardu dla budynków przyjaznych dla środowiska i efektywnych energetycznie.
Metro łączy główne węzły komunikacyjne Rijadu, w tym dzielnicę finansową Króla Abdullaha (KAFD, ang. King Abdullah Financial District), międzynarodowe lotnisko im. Króla Khalida, centrum miasta i główne uniwersytety. Z metra można się również wygodnie przesiąść do autobusów, których przystanki – klimatyzowane (!) – są zazwyczaj umiejscowione obok wyjścia ze stacji.
Komfortowe wagony i łatwość przemieszczania się mają zachęcić mieszkańców stolicy i turystów do korzystania z transportu publicznego – Riyadh Metro jest w stanie przewozić do 3,6 mln pasażerów dziennie. To znacznie ograniczy ruch samochodowy w mieście, pozwoli zredukować emisję dwutlenku węgla o 12,5 mln ton rocznie i pomoże zmniejszyć ślad węglowy miasta, przyczyniając się do jego bardziej ekologicznej przyszłości.
Linie są oznaczone kolorami – niebieska mierzy 38 km i ma 26 stacji, zielona 25,3 km (16 stacji), czerwona 40,7 km (22 stacje), pomarańczowa 29,6 km (9 stacji), żółta 12,9 km (12 stacji), fioletowa 29,9 km (11 stacji). W pociągach są wyznaczone wagony pierwszej klasy, dla osób podróżujących z rodzinami i dla singli.
Bilety są dostępne w automatach, za przejazd można też zapłacić telefonem z NFC (czyli zbliżeniowo) albo doładować kartę transportową. Cena za podróż łącznie do dwóch godzin, z możliwością przesiadek, wynosi 4 riale (nieco ponad 4 zł). Dostępne są też karnety na: 3 dni za 20 riali (20,5 zł), 7 dni za 40 riali (40,9 zł), 30 dni za 140 riali (143,1 zł).
Polskie wagony wożą rijadczyków
Budowę metra rozpoczęto 3 kwietnia 2014 roku. Zakończenie projektu było planowane na 2019 rok, ale z powodu opóźnień spowodowanych m.in. pandemią, ostatnią, szóstą linię udostępniono 5 stycznia br. Łączny koszt projektu wyniósł około 22,5 mld dolarów (17 mld euro).
Dla nas ciekawostką jest to, że pasażerów metra w Rijadzie przewozi m.in. 69 pociągów Alstom Metropolis, wyprodukowanych w zakładzie Alstom Konstal w Chorzowie.
Stacje Riyadh Metro stworzone przez najlepszych architektów
Trzy stacje pełnią funkcję centrów przesiadkowych i na ich zaprojektowanie ogłoszono konkursy architektoniczne. Wybrano projekty pracowni: Gerber Architekten z Niemiec – stacja Olaya, Snøhetta z Norwegii – stacja Qasr Al Hokm Downtown oraz Zaha Hadid Architects (ZHA) z Wielkiej Brytanii – stacja KAFD.
Ta ostatnia stacja stanowi główny węzeł przesiadkowy dla nowej linii metra, łącząc terminal KAFD, międzynarodowe lotnisko im. Króla Khalida i zapewniając dostęp do lokalnej kolei jednoszynowej KAFD. Sześć peronów kolejowych stacji na czterech poziomach jest wygodnie połączone z terminalami autobusowymi i parkingiem Park&Ride, tworząc ważny węzeł transportowy dla miasta, a także nowe place publiczne dla dzielnicy biznesowej.
Przewidywany ruch kolejowy, samochodowy i pieszy na stacji KAFD został tak wymodelowany i ustrukturyzowany, aby uniknąć zatorów i usprawnić całą logistykę.
Architekci projektujący dworzec KAFD postawili na rytm i symetrię. Znakiem rozpoznawczym stacji jest elewacja budynku, otulająca go niczym zewnętrzna powłoka. Geometryczne, ażurowe dekoracje fasady są inspirowane oryginalnymi wzorami, rzeźbionymi na pustyni przez wiatr.
Stacja ma zapewniać optymalny komfort podróżnym i pracownikom przy minimalnym zapotrzebowaniu na energię. Został tutaj m.in. zastosowany zaawansowany system chłodzenia, zasilany energią odnawialną. W ciągu dnia automatycznie dostosowuje się on do zewnętrznej temperatury i zmieniającej się liczby pasażerów, zapewniając odpowiednią kontrolę klimatu. Chłód zatrzymują także przesuwne panele drzwiowe na każdym peronie, które otwierają się jedynie w trakcie postoju pociągu. Uznana za zrównoważony projekt, stacja metra KAFD została wyróżniona prestiżowym amerykańskim certyfikatem LEED Gold.
