Dworzec Rzeszów Główny po metamorfozie

25-09-2025

Od początku września br. podróżni znowu mogą korzystać z dworca Rzeszów Główny. Po generalnym remoncie budynek nie tylko odzyskał swój modernistyczny wygląd z lat 60. XX wieku, ale także stał się nowoczesnym węzłem przesiadkowym. Ciepło systemowe do ogrzania dworca dostarcza MPEC Rzeszów.

Prawdziwą ozdobą zmodernizowanego dworca Rzeszów Główny są historyczne mozaiki ścienne. Zostały one poddane kompleksowej renowacji pod nadzorem konserwatora zabytków. Fot. PKP SA

Efekty modernizacji widać przede wszystkim na elewacji dworca. Renowację przeszła okładzina wykonana z granitu i piaskowca, a na szczycie fasady zamontowano wielkoformatowy, elektroniczny zegar z dwoma wyświetlaczami. Modernistycznego charakteru budynkowi dodaje stolarka okienna i drzwiowa. 

Odkrywanie tradycji

Wnętrze dworca jest przestronne i funkcjonalne. Jasny hol o powierzchni prawie 350 m kw. pełni funkcję poczekalni. Zamontowano tu elektroniczne tablice przyjazdów i odjazdów pociągów, gabloty z rozkładami jazdy, zegar oraz ławki wyposażone w porty do ładowania urządzeń mobilnych. We wschodniej części holu mieszczą się kasy biletowe. Ściany dworca zdobią m.in. mozaiki ścienne w holu głównym oraz mozaika z polichromią w sali dawnej restauracji. 

Nowością jest bezpośrednie zejście na poziom -1, gdzie umiejscowiono parking oraz toalety. Utworzone na poziomie -1 przejście, łączące infrastrukturę miejską oraz kolejową, zostało wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi – wyeksponowano najstarsze elementy konstrukcyjne dworca w postaci sklepień kolebkowych oraz kamiennych fundamentów. 

Dzięki przebudowie zrealizowanej przez Polskie Koleje Państwowe SA, a dofinansowanej ze środków unijnych, 167-letni budynek dworca Rzeszów Główny odzyskał swój modernistyczny wygląd. Fot. PKP SA
Dostępny i zrównoważony

Budynek został w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, dzięki likwidacji barier architektonicznych oraz wprowadzeniu odpowiednich usprawnień – w przestrzeni przeznaczonej do obsługi podróżnych pojawiły się ścieżki prowadzące, oznaczenia w alfabecie Braille’a, plany dotykowe dworca oraz urządzenia wspomagające współpracę z aparatami słuchowymi przy okienkach kasowych. 

Koszt przebudowy dworca Rzeszów Główny to 48,5 mln zł. Dokumentacja projektowa została dofinansowana z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, natomiast prace budowlane uzyskały dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.

Podczas przebudowy dworca wiele uwagi poświęcono także środowisku i zrównoważonemu rozwojowi. Obiekt stał się bardziej energooszczędny dzięki nowej stolarce okiennej i drzwiowej, ociepleniu wewnętrznej powierzchni ścian frontowych, wentylacji z odzyskiem ciepła oraz efektywnym systemom grzewczym, w tym przeprowadzonej niedawno wymianie węzła cieplnego. 

– Dworzec główny to ważny punkt na mapie Rzeszowa – nie tylko centrum komunikacyjne, ale także centrum życia miejskiego. Cieszymy się, że jako dostawca ciepła systemowego do budynku dworca,  również   możemy zadbać o komfort cieplny pasażerów i pracowników – mówi Dariusz Kotowicz, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej – Rzeszów Spółka z o.o.

Pociąg do kultury

Zmodernizowany dworzec Rzeszów Główny ma się stać wyjątkową przestrzenią do wypoczynku, integracji społecznej, spotkań autorskich, warsztatów i koncertów. Powstanie tu Biblioteka na Dworcu, swoją filię otworzy Rzeszowski Dom Kultury. 

Na placu przed budynkiem mieszkańcy i podróżni już mogą oglądać pierwszą plenerową wystawę, prezentującą archiwalne fotografie dworca z lat 1914–2025.

Rzeszowski dworzec około 1910 roku, tuż po przebudowie. Gmach zyskał wtedy m.in. portal wejściowy w stylu secesji wiedeńskiej. Fot. Wikimedia Commons
Między Lwowem a Krakowem

Budynek dworca Rzeszów Główny został otwarty w 1858 roku w ramach budowy kolei galicyjskiej – jako część drogi kolejowej łączącej Wiedeń i Kraków z Lwowem. W 1908 roku dworzec zmodernizowano, dobudowując restaurację, poczekalnię III klasy, werandę peronową nad peronem I, a także instalując oświetlenie gazowe na placu przed dworcem (w miejsce lamp naftowych). 

Obie wojny światowe nie oszczędziły gmachu dworca – został zniszczony w czasie I wojny przez wojska rosyjskie, a w czasie II wojny ponownie zniszczyły go wycofujące się wojska hitlerowskie. Nowy budynek postawiono w 1945 roku. 

W 2020 roku rozpoczęła się przebudowa dworca oraz przylegającego do niego terenu. Zakończyła się ona we wrześniu br. oddaniem do użytku Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego, ze zmodernizowanym dworcem Rzeszów Główny.

Jedzie pociąg z daleka

Stacja Rzeszów Główny to ważny węzeł kolejowy. Prowadzą tędy linie kolejowe do Berlina, Wrocławia, Krakowa, Warszawy, Lublina, Świnoujścia, Tarnowa, Jasła, Stalowej Woli czy Przemyśla. W 2024 roku dworzec obsługiwał w ciągu doby średnio do 15,4 tys. pasażerów i zatrzymywało się na nim prawie 230 pociągów (według danych Urzędu Transportu Kolejowego). 

Biblioteka w Ziemi: przestrzeń kontemplacji, nauki i wspólnoty

14-08-2025

Biblioteka w Ziemi, stworzona przez zespół Hiroshiego Nakamury z NAP Architects, to nie tyle budynek, co manifest szacunku dla natury, wywiedziony z filozofii zrównoważonego rozwoju i głęboko osadzony w japońskiej tradycji.

W świecie, w którym architektoniczne cuda dominują ponad ziemią, zespół Hiroshiego Nakamury z NAP Architects stworzył coś zupełnie odmiennego: bibliotekę skrytą w objęciach Ziemi. To nie tyle budynek, co manifest szacunku dla natury, wywiedziony z filozofii zrównoważonego rozwoju i głęboko osadzony w japońskiej tradycji.

Czytaj dalej