ITPO to zaawansowany technologicznie obiekt, który w procesie termicznego przekształcania odpadów komunalnych, niezdatnych do recyklingu, generuje energię cieplną i elektryczną. Dzięki rocznej wydajności przetwarzania 100 tys. ton odpadów, energia odzyskana w ITPO pozwoli na pokrycie około 35 proc. zapotrzebowania Olsztyna na ciepło, przy dodatkowej produkcji ponad 64 tys. MWh energii elektrycznej.
– Transformacja środowiskowa dzieje się na naszych oczach, a jej doskonałym przykładem jest Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów w Olsztynie. Realizacja tak zaawansowanej technologicznie i kosztownej inwestycji nie byłaby możliwa bez zaangażowania dotacji z funduszy unijnych oraz zastosowania modelu partnerstwa publiczno-prywatnego. Nie byłaby możliwa również, gdyby nie otwartość społeczności lokalnej na tę inicjatywę. To mieszkańcy zdecydowali o tym, że w Olsztynie powinna powstać instalacja termicznego przekształcania odpadów. Projekt ten już teraz jest postrzegany jako wzorcowy przykład zielonej transformacji, z której korzyści odczują zarówno mieszkańcy, jak i środowisko naturalne – podkreśla Konrad Nowak, prezes MPEC Olsztyn.
Kluczowym efektem ekologicznym inwestycji jest wyeliminowanie składowania odpadów oraz ograniczenie emisji zanieczyszczeń, w tym: metanu składowiskowego, dwutlenku węgla, tlenków siarki, azotu czy pyłów. Instalacja oczyszczania spalin to najważniejszy element tej inwestycji oparty na najnowocześniejszych technologiach. Praktyczna korzyść dla mieszkańców to czystsze powietrze, a także stabilizacja kosztów ciepła i gospodarki odpadami.
ITPO w Olsztynie będzie spełnić bardziej restrykcyjne normy emisyjne niż pozostałe, funkcjonujące, tego typu instalacje w kraju.
Otwarcie ITPO to nie tylko istotne wydarzenie dla Olsztyna, ale także ważny krok w realizacji krajowych celów energetycznych i środowiskowych. Obiekt domyka lokalny model gospodarki obiegu zamkniętego, przekształcając odpady w cenne zasoby energetyczne. Instalacja spełnia nie tylko wszystkie wymogi BAT, ale również posiada zabudowany system SCR, który pozwala na redukcję tlenków azotu poniżej tych wymaganych w ramach BAT.
Wartość projektu
Całkowita wartość projektu wyniosła 883,7 mln PLN. Inwestycja została zrealizowana w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP), jako wynik współpracy Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (MPEC) oraz spółki Dobra Energia dla Olsztyna.
Projekt został sfinansowany przy wsparciu środków unijnych w ramach Działania 2.2 Gospodarka odpadami komunalnymi Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Przyznana dotacja wyniosła 233,3 mln PLN i stanowi kluczowy element struktury finansowej i wkład podmiotu publicznego w przedsięwzięcie. Pozostałą część finansowania zapewnił partner prywatny. W finansowanie projektu są zaangażowane polskie i zagraniczne banki komercyjne: Bank Ochrony Środowiska, mBank, Kommunalkredit, Erste, Standard Chartered a także Polski Fundusz Rozwoju oraz Fundusz Meridiam, który jest udziałowcem spółki Dobra Energia.
ITPO w liczbach
W budowę było zaangażowanych 340 firm podwykonawczych. Przeciętnie każdego dnia roboczego na budowie pracowało 306 osób.
Wśród wykorzystanych materiałów budowlanych znalazło się m.in.: 200 km okablowania zasilającego i AKPiA – mniej więcej taka odległość dzieli Olsztyn od takich miast jak Gdynia, Warszawa czy Augustów; 3000 ton stali zbrojeniowej – dla porównania, to tylko ułamek materiału wykorzystanego przy budowie konstrukcji stalowej Mostu Brooklińskiego w 1883 roku (15 000 ton stali), ale też znacznie więcej niż użyto do odbudowy Hali Urania w 2023 roku („tylko” 1000 ton stali); 33 700 m sześc. betonu – znaczna ilość tego surowca została wykorzystana do budowy bunkra na odpady, który stanowi charakterystyczny element bryły budynku ITPO.