Program „Czyste Powietrze” przyczynia się do zwalczania smogu i redukcji niskiej emisji. Ma trzy poziomy, a na każdym osobne kryterium dochodowe i różne maksymalne kwoty dotacji. W ciągu pięciu lat funkcjonowania programu „Czyste Powietrze”, od września 2018 roku do grudnia 2023 roku, złożono ponad 750 tys. wniosków na łączną kwotę ponad 20 mld zł, a całkowity budżet programu to ponad 100 mld zł. Po problemach z rozliczeniem dofinansowania w końcówce ubiegłego roku, program znów działa stabilnie.

Dotacja dla urządzeń z listy

Od 1 kwietnia br. zaplanowano modyfikacje w programie „Czyste Ciepło” dotyczące instalacji pomp ciepła oraz kotłów na pellet – możliwe będzie uzyskanie dofinansowania jedynie do urządzeń, które zostaną wpisane na listę ZUM (Zielonych Urządzeń i Materiałów). 

Zmiany te mają promować bardziej ekologiczne rozwiązania grzewcze oraz zapobiec instalacji urządzeń niespełniających norm jakościowych, w tym niezgodnych z deklarowanymi parametrami technicznymi chińskich pomp ciepła.

Dla kogo program „Czyste Powietrze”

O dofinansowanie mogą występować (współ)właściciele domów jednorodzinnych lub mieszkań wydzielonych w wielorodzinnych budynkach z oddzielną księgę wieczystą. Muszą dodatkowo spełnić dwa warunki: po pierwsze – po przeprowadzeniu termomodernizacji w domu nie może pozostać nieefektywne źródło ciepła; po drugie – instalowane urządzenia muszą być zgodne z wymaganiami zawartymi w regulaminie programu. 

Do wniosku o dofinansowanie trzeba dołączyć: wypis z księgi wieczystej lub inny dokument potwierdzający własność budynku, zgodę współwłaściciela na realizację przedsięwzięcia, zaświadczenie o dochodach wydane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, zgodę współmałżonka na zaciąganie zobowiązań w ramach umowy o dofinansowanie, umowę z wykonawcą lub wykonawcami w przypadku prefinansowanie inwestycji. Osoby występujące o najwyższy poziom wsparcia finansowego mogą przedstawić również dokument potwierdzający prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub zasiłku opiekuńczego.

Progi dochodowe w programie „Czyste Powietrze”

Program został podzielony na trzy części, w zależności od dochodu netto wnioskodawcy: podstawowy poziom dofinansowania – roczny dochód poniżej 135 tys. zł; podwyższony poziom dofinansowania – miesięczny dochód do 1894 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym, miesięczny dochód do 2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym; najwyższy poziom dofinansowania – miesięczny dochód do 1090 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym, miesięczny dochód do 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Ile wynosi dofinansowanie

W tym roku dofinansowanie wynosi: do 135 tys. zł w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania z kompleksową termomodernizacją; do 99 tys. zł w poziomie podwyższonym; do 66 tys. zł w poziomie podstawowym. W przypadku podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania można skorzystać z prefinansowania inwestycji, bez wkładu własnego. Pieniądze trafiają wtedy na konto firmy wykonawczej, a nie na konto wnioskodawcy.

Dodatkowo – to nowość w programie – można dostać dopłatę w wysokości do 1,2 tys. zł na audyt energetyczny, który jest warunkiem otrzymania dofinansowania na kompleksową termomodernizację. Wykonanie audytu może być także sfinansowane przy okazji zwykłej termomodernizacji – pod warunkiem, że wszystkie działania wyszczególnione w audycie zostaną zrealizowane. 

Uwaga! Od ub.r. osoby, które już kiedyś skorzystały z programu, otrzymały rozliczenie i wypłatę dotacji, mogą złożyć drugi wniosek na dofinansowanie inwestycji, których nie było w poprzednim wniosku. 

Na co można dostać dofinansowanie w programie „Czyste Powietrze”
Z pieniędzy w programie można sfinansować m.in.: wymianę pozaklasowego kotła, tzw. kopciucha, modernizację instalacji grzewczej, założenie nowej instalacji centralnego ogrzewania lub cwu (w tym kolektorów słonecznych), ocieplenie budynku, wymianę okien i drzwi, zakup wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, montaż instalacji fotowoltaicznej i kolektorów słonecznych (pełna lista inwestycji dostępna na stronie Czystepowietrze.gov.pl. 

W obrębie każdego z poziomów programu zróżnicowano poziom dofinansowania w zależności od stopnia przeprowadzenia termomodernizacji – zwykła lub kompleksowa, montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej oraz opcji demontażu nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe. Od poziomu programu zależy także wysokość wkładu własnego – np. dla podłączenia do sieci ciepłowniczej wraz z przyłączem wynosi 45 proc. na poziomie podstawowym oraz 20 proc. na podwyższonym poziomie dotacji. Na najwyższym poziomie inwestycja może być całkowicie sfinansowana z dotacji – maksymalnie do 22,2 tys. zł. 

Inwestycje związane z termomodernizacją należy zrealizować w ciągu 18 miesięcy od złożenia wniosku o dotację, a następnie ją rozliczyć. Wniosek składa się do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, dołączając faktury i dokumenty odbioru, potwierdzające zakończenie prac termomodernizacyjnych. 

Jak złożyć wniosek w programie „Czyste Powietrze”  

Wnioski o dotację można składać na bieżąco, w trybie ciągłym, jeszcze przez ponad trzy lata – do 31 grudnia 2027 roku.

Wnioski można przesłać elektronicznie, podpisując dokumenty za pomocą profilu zaufanego, lub w formie papierowej do właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej albo do urzędu gminy, jeśli samorząd podpisał porozumienie z funduszem. Pomoc w sprawie programu „Czyste Powietrze”, odpowiedzi na pytania i szczegółowe wyjaśnienia można uzyskać od doradców energetycznych, dzwoniąc na infolinię programu (22) 340 40 80 albo korzystając z czata na stronie Czystepowietrze.gov.pl.

Program „Czyste Powietrze” a ulga podatkowa

W ramach ulgi termomodernizacyjnej w rocznym zeznaniu podatkowym nie można rozliczać kosztów inwestycji pokrytych z dotacji z programu „Czyste Powietrze”.