Kto ogrzewa Olsztyn? Ilu mieszkańców korzysta z ciepła systemowego?
Ciepło sieciowe w stolicy Warmii i Mazur dostarczamy do ponad 60 proc. mieszkańców. Produkują je należące do Spółki MPEC ciepłownie: Kortowo, składająca się z pięciu kotłów węglowych o mocy nominalnej 29 MW, a także zasilana biomasą Kortowo BIO, w której skład wchodzi kocioł o mocy 25 MW wraz z systemem odzysku ciepła ze spalin o dodatkowej mocy 4 MW. Ponadto MPEC zamawia blisko 100 MW mocy cieplnej rocznie z elektrociepłowni Fabryki Opon Michelin, której paliwem obecnie jest węgiel. Pozostałe źródła, będące również własnością Spółki, to lokalne kotłownie gazowe.
Transport ciepła odbywa się poprzez miejską sieć ciepłowniczą (MSC) o długości blisko 170 km, z czego 122 km to nowoczesna sieć rur preizolowanych. W ramach MSC pracują trzy przepompownie. Trwa realizacja czwartej, która istotnie poprawi dystrybucję ciepła z Ciepłowni Kortowo. Zasilanie odbiorców w ciepło odbywa się poprzez ponad 1550 węzłów cieplnych.
W 2019 roku źródła Spółki wyprodukowały łącznie ok. 1 mln GJ ciepła. Podobną ilość zakupiliśmy od firmy Michelin.
Na stronie MPEC Olsztyn czytamy, że misją firmy jest „radykalne ograniczenie negatywnego oddziaływania ciepłowni na środowisko”. W jaki sposób Spółka ten negatywny wpływ ogranicza?
Od lat kładziemy nacisk na ograniczenie strat ciepła zarówno w przesyle, jak i przez podnoszenie sprawności wytwarzania – zwiększając udział sieci preizolowanych MSC oraz dbając o dobry stan techniczny układów kotłowych.
Celem na najbliższe lata jest ograniczenie spalania węgla, zastąpienie go innymi paliwami, w tym pozyskiwanymi lokalnie, co wpływa na zmniejszenie śladu węglowego. Na inwestycje pozyskujemy dotacje unijne, np. oddana do użytku w ubiegłym roku Ciepłownia Kortowo BIO w ok. 50 proc. została sfinansowana ze środków UE. Dzięki tej ciepłowni ograniczymy rocznie zużycie węgla o blisko 25 tys. ton, a emisję CO2, o ok. 50 tys. ton. W ramach modelu PPP, wspólnie z Dobrą Energią dla Olsztyna, rozpoczęliśmy realizację nowej elektrociepłowni. Inwestycja obejmuje budowę oraz eksploatację instalacji termicznego przekształcania paliwa alternatywnego pochodzącego z odpadów komunalnych, wytwarzanych w województwie. Będzie to jedna z najnowocześniejszych i najbardziej zaawansowanych technologicznie tego typu instalacji w Europie, spełniająca restrykcyjne standardy środowiskowe (wyższe nawet od norm Konkluzji BAT). Docelowo ma produkować energię cieplną, która zaspokoi ok. 30–35 proc. zapotrzebowania miasta w ciepło. Jej uruchomienie przewidujemy w połowie 2023 roku. Nowa elektrociepłownia zastąpi elektrociepłownię firmy Michelin, która w najbliższych latach zakończy produkcję ciepłą na potrzeby komunalne. Budowa zakładu zostanie zrealizowana z wykorzystaniem Funduszy Europejskich z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Modernizujemy też Ciepłownię Kortowo. Prace zakończą się w przyszłym roku. Efektem będzie znaczne ograniczenie emisji pyłów oraz tlenków siarki i azotu do atmosfery. Modernizacja jednego z kotłów w technologii ścian szczelnych pozwoli na znaczne zwiększenie efektywności wytwarzania. Tu 75 proc. kosztów kwalifikowanych finansuje NFOŚiGW w formie pożyczki z programu E-Kumulator.
Jesienią 2019 roku została oddana do użytku nowa ciepłownia Kortowo BIO. Jakie są wnioski po pierwszym sezonie grzewczym?
Pierwsze ciepło z Kortowa BIO popłynęło do mieszkańców w grudniu ubiegłego roku. Miniony sezon przeznaczyliśmy na uczenie się instalacji, testowanie układu i eliminowanie różnego rodzaju usterek, które ujawniły się po rozruchu. Pod koniec tego okresu byliśmy już w stanie utrzymywać maksymalną moc podstawową, czyli 25 MW oraz odzyskiwać ok. 4 MW ze schładzania spalin, pomimo dużej zmienności dostarczanego paliwa. Biomasa, która jest wymagającym paliwem, może być alternatywą dla węgla, chociaż muszą być spełnione określone warunki. Powinna być pozyskiwana lokalnie, tak aby ograniczyć skutki transportu. Ponadto powinna być to biomasa nienadająca się do przemysłu, stanowiąca swego rodzaju odpad po produkcji leśnej. Do spalania takiego paliwa konieczne jest dostosowanie urządzeń, by proces przebiegał jak najefektywniej ekonomicznie i z pozytywnym skutkiem dla środowiska. Mamy podpisany na kilka lat kontrakt z firmą z regionu, która zajmuje się pozyskiwaniem biomasy energetycznej.
Do budowy Kortowa BIO użyto technologii z całego świata…
Zastosowane rozwiązania to alians myśli technicznej wielu krajów. Serce układu – kocioł – pochodzi z renomowanej czeskiej fabryki z Brna, ruszt wyprodukowano w Stanach Zjednoczonych, gdzie technologia spalania zrębków leśnych ma bardzo długą tradycję, układ bardzo wydajnego odzysku ciepła ze spalin – w Szwecji, a komin – w Danii. Polski jest układ oczyszczania spalin.
Czym się wyróżnia Kortowo BIO pod względem ochrony środowiska?
Wysoki stopień automatyzacji oraz monitoring bardzo wielu parametrów zapewniają efektywne zarządzanie procesem spalania biomasy. Rozwiązania techniczne zastosowane w kotle oraz wysokosprawny układ oczyszczania spalin gwarantują bardzo niską emisję zanieczyszczeń. Jednym z ciekawszych rozwiązań jest układ odzysku ciepła ze spalin. Dzięki dużej wilgotności paliwa, pozwala on uzyskać dodatkowo nawet do 4 MW oraz spore ilości uzdatnionej wody, którą możemy zastosować do uzupełniania ubytków w sieci ciepłowniczej.